De Aarde Spreekt: van zonsopgang tot onvermijdelijke apocalyps
Klimaatverandering is een van de grootste thema’s van onze tijd. Wat kan muziek vertellen over de relatie tussen mens en natuur? Het Nederlands Bach Consort presenteert in september De Aarde Spreekt – en de lente zal zich ons nauwelijks herinneren: een muzikale tijdreis van de oerknal tot een dreigende apocalyps.
Onder leiding van dirigent Ed Spanjaard maakt het vocaal ensemble de klimaatcrisis hoorbaar, voelbaar en invoelbaar. Met muziek van Brumel, Vasks, Bach en twee wereldpremières van componist William Knight. De concertreeks wordt uitgevoerd in Amsterdam, Lemmer, Deventer, Den Haag, Groningen, Zwolle en Utrecht.
Het Nederlands Bach Consort staat bekend om vernieuwende programma’s waarin actuele thema’s worden verweven met klassieke muziek. Met De Aarde Spreekt geeft het ensemble stem aan de klimaatcrisis – niet met cijfers en rapporten, maar via een indringende muzikale ervaring. “We willen mensen raken en aan het denken zetten. Niet door te polariseren, maar door via muziek een ander perspectief aan te reiken,” aldus artistiek leider Heleen Koele.
De concertreeks markeert tevens de eerste samenwerking van het ensemble met dirigent Ed Spanjaard, die zijn maatschappelijke betrokkenheid verbindt aan zijn liefde voor muziek en natuur. Het koor bestaat uit twaalf zangers, en wordt voor dit project versterkt door violiste Sarah Kapustin en cellist Diederik van Dijk, wiens instrumenten symbool staan voor de stem van de natuur – van zingende vogels tot aanstormend onheil.
De muzikale opbouw van De Aarde Spreekt weerspiegelt de cyclus van de aarde: van schepping tot verwoesting. De avond opent met de wereldpremière van Genesis – een verstilde compositie van William Knight waarin het ontstaan van de aarde verklankt wordt en naadloos overgaat in het Bachkoraal Wie schön leuchtet der Morgenstern. Daarna volgt de indrukwekkende Missa Et ecce terrae motus van Antoine Brumel – een 16e-eeuwse mis die letterlijk de aarde doet beven. Door haar ritmische complexiteit en harmonische spanning wordt dit werk ook wel ‘de Aardbevingsmis’ genoemd: een muzikale metafoor voor de schurende relatie tussen mens en planeet. De mis wordt onderbroken door Plainscapes van Pēteris Vasks, waarin de mens opgaat in een harmonisch natuurlandschap. Het slot van het concert is opnieuw een première van Knight: Apocalyps. In dit werk wordt het Bachkoraal Wenn ich einmal soll scheiden langzaam uit elkaar getrokken, tot enkel chaos overblijft. Een muzikale reflectie op de kwetsbaarheid van de wereld – en de vraag: is het al te laat? Of klinkt er toch nog iets van hoop?
De speeldata van De Aarde Spreekt
Amsterdam, Waalse Kerk 5 sept. 20.00 uur
Lemmer, Woudagemaal 6 sept, 20.00 uur
Deventer, Lebuinuskerk 7 sept, 15.30 uur
Den Haag, Lutherse Kerk 9 sept, 20.00 uur
Groningen, Synagoge 16 sept, 20.00 uur
Zwolle, De Makersfabriek 18 & 20 sept, 20.00 uur
Utrecht, Stadsklooster 21 sept, 16.00 uur